Iako možda danas ne izgleda tako – imajući u vidu ogromne kapitalne investicije u umjetnu inteligenciju (UI) te njene brojne komercijalne primjene – povijesno gledajući veza izmedju UI i kapitalizma nije očigledna i prilično je zamršena. Na svom početku UI je bila nešto između temeljnog istraživačkog i aplikativnog vojnog projekta bez očiglednih mogućnosti masovne komercijalne upotrebe. Veliki komercijalni proboj UI dogodio se tek s dubokim učenjem (tj. UI koja nije programirana unaprijed nego je u stanju programirati sama sebe sa prepoznavanjem uzorka u podacima) što nije slučajno nego DU ima nekoliko karakteristika koje ga prave primjerenijim za komercijalnu upotrebu od starijih modela UI.

U seminaru ću izdvojiti nekoliko od tih karakteristika, poput mogućnosti dinamične automatizacije, opuštanja plana i nemehanicističkog odnosno nedeterminističkog funkcioniranja. Kapitalistička upotreba DU ne može se svesti samo na kontinuitet klasičnog odnosa između kapitalizma i tehnologije – u smislu povećavanja produktivnosti i time (relativnog) viška vrijednosti – nego predstavlja i bitnu modifikaciju tog odnosa. Dok su strojevi na početku kapitalizma bili mehanistički i kasnije automatski (u smislu preuzimanja semi-inteligentnih funkcija kontrole i komunikacije), s DU postaju stvarno inteligentni te počinju prevazilaziti okvire klasične automatizacije.

Preporuka za čitanje:

https://www.e-flux.com/journal/137/544816/chatgpt-or-the-eschatology-of-machines/

Parisi, Luciana: “Instrumental reason, algorithmic capitalism and the incomputable” iz zbornika Alleys of Your Mind. Augmented Intelligence and Its Traumas, 2015.

Benjamin Bratton: “Outing AI”, iz zbornika Alleys of Your Mind. Augmented Intelligence and Its Traumas, 2015.

 

Izvor slike: Stable Diffusion v. 2